“Heger ma dîmenê gerîla qydbikerê, gere ma gorey gerîla ronişê, gorey înan warzê û gorey înan bifikrê.
Gere kamera ganî biba”
Nêy vatişan, eydê Xelîlê koyêyan, Xelîl Dag o.
Xelîl Dag, o ke binkeya sînemaya Kurdî rona. Koyêyanê azad de hest û lehengîya gerîlayanê azadîye bi.
Derhêner Xelîl Dag 1’ê Nîsana 2008’ine de encamê pusuya artêşa Dewleta Tirke de ame şehîd kerdiş.
Ma portreya Xelîlê Koyêyan tamaşebikerê.
XELÎLÊ KOYAN – HALÎL DAG
“EZ NÊY KOYAN Û REYHAVALANÊ XO RA DURÎ NÊKEWTA”
Xelîl Uysal bi nameyo naskerdeyî Xelîl Dag, yanî Xelîlê koyan.
Sera 1973’ine de bajarê îzmîrî de maya xo ra beno û çimanî xo dinyarî akeno.
Bayê yê Îzmîrîrawo û maya yê zî Agirî ra ya.
Cuyeya yi îzmîre de dest pê kena, 1 Nîsanî 2008’ine de Koyê Botanî de Şehîd kono.
Reyna zey heme çiyê Xelîlî, terbîyişê Xelîlî ya tevgera Azadî û şahadetey yê yew roce de ya.
Sera 1995’ine de hedkarê Kemeremanî yê Alman ke waşt rayverê şarê kurdî Abdullah Ocalanî reyde pêdiyiş virazê şino Şam.
Na wext ra badî yo bi herketey azadîra têkilêyê kew newe roneno.
Xelîl na roc ra pey zey rojnamewanêk derbasê koyanê Kurdistanî bi.
Û hendîna fek koyanê Kurdistanîra nêverdeno.
Wextoke kawt mîyanê refê Gerîlla û badî makîneya yê ya wêneyan û kelemey yê çekîyira zedetir kar kerd.
Bi makîneya xo bi şahîdê cuyeya Gerîlla û şahîdê şerê maberê artêşa îşgalker û Gerîlayanê azadî.
Coş û qerarîya gerîlla hetê yê ra amey kaşkerdiş.
Cuyeya Gerîlla ya Koyanê Kurdistanî, wezar û zimistan û heybetmendîya Koyanê Kurdistanî qeyd kerd.
Xelîlî di cuyeya xo ya kilm de bi hezaran rupelî nuştî, wêney kaşkerd, mîyanê şertê zor û zehmetî de xeylî dîmenî fêlmê sînema kom kerd.
Yê gerîlla zey domanê herê bedew û qehremanê şarê Kurdî dîni.
Yê bawerkerdinê ke gere qeydê cuyeya gerîlla heme hetîra tarîxe de ca bigîrê.
Namey Xelîlî badê filma berîtan herkes pey hesîya.
La yê di wextê cuyeya xo ya kilm de 6 filmî kaşkerdî.
Heme fîlmê xo koyanê Kurdistanî de kaşkerdî.
Xelîl Dag 1999’ine de bi Hunermend Hozan Serhadî reyde verê xo da koyanê Botanî.
Heskerdişê yê bi Vakûrê Kurdistanî na qonaxe ra pey zêde bi.
Badê ke belgefîlmî ke Botane de dest pê keno û Agirî de peyni ci ano, reyna zî verê xo dano vakûrê Kurdistanî û şeyişê xo sero ûna qisey keno:
Mi dest bi raharêk kerd, heke ez na raharê xo bi peynî nîyarî, nêbeno. Eger ez na raharê xo de nêresê armaney xo, ket nêbo zî ez na raharê xo ra bimirî.
Xelîl Dax 1’ê Nisanî 2008’ine de Botane de konê dehf artêşa tirke û cuyeya xo vînî keno.
